ASGARİ ÜCRET ZAMMI 'YÜKSEK' ÇIKABİLİR
Çalışanlara ödenecek en düşük ücretin belirlenmesi anlamına gelen asgari ücret, pek çok açıdan önemli bir gösterge.
![Asgari ücret zammı 'yüksek' çıkabilir](https://www.saglikaktuel.com/d/news/11061.jpg)
08 Aralık 2013 Pazar 11:00
Cem Kılıç
Çalışanlar açısından ücretlerin alt sınırının belirlenmesi son derece önemli. Bu sınır, asgari ücretle çalışmayan kişilerin zam oranlarını ve hatta ev kiralarının artış oranını bile belirleyebiliyor.
Sosyal güvenlikte çok önemli olan askerlik, doğum borçlanması gibi uygulamalarda da asgari ücret seviyesinin yükselmesine bağlı olarak SGK'ya ödenecek borçlanma tutarları artış gösteriyor. Ayrıca isteğe bağlı sigortaya prim ödeyenlerin primleri de artış gösteriyor.
Yüzde 10'luk artış!
Asgari ücret konusunda her yıl olduğu gibi bütçede öngörülen rakamlara bakarak üç aşağı beş yukarı tahminler yapılıyor. Geçen yıl bütçede öngörülen artış, her altı ay için yüzde 3'lük artışlar şeklindeydi. Ancak Çalışma Bakanı Faruk Çelik artışların ilk altı ay için yüzde 4.1 ikinci altı ay için yüzde 4.4 olmasına önemli katkıda bulundu. Böylece yıllık artış yüzde 8.61'i buldu.
Bu sene artışların geçen seneye yakın olacağını ve hatta "üç seçim endeksiyle" geçen seneye göre bir parça daha yüksek belirlenebileceğini tahmin edebiliriz. Bu yıl bütçede öngörülen rakamlar, ilk altı ay için yüzde 3, ikinci altı ay için de yüzde 3 olarak belirlendi. Ne var ki bu yıl ilk olarak Mart ayındaki yerel seçimler, ardından Cumhurbaşkanlığı seçimi ve gelecek yılı kapsayacak genel seçimler trafiğinde asgari ücret artışının bütçede öngörülenin hatta geçen sene belirlenen artışın üzerine çıkması pek muhtemel. Ortalama olarak her altı ay için yüzde 4.5 ve 5 arasında bir artış oranı çıkabilir.
Türk-İş: 1.600 TL olsun
Peki, bu artışlar yeterli olur mu? Aslında çok net olarak olmayacağı belli. Cuma günü yapılan ilk toplantıda Türk-İş tarafı asgari ücretin en az 1.600 TL olmasını istedi. Bu rakama ulaşılması çok zor. Eğer asgari ücret kriterleri tam olarak uygulansa çıkacak rakam bu olur. Ne var ki şu andaki kamu maliyesi tablosuna göre bu rakam imkan dahilinde değil.
Asgari ücret, asgari ücret tespit komisyonunun çalışmaları sonrasında belirleniyor. Belirlenen asgari ücret tüm işkollarını kapsıyor. Yani sanayide ayrı, hizmet sektöründe ayrı tarımda ayrı bir asgari ücret söz konusu değil.
'Kalori' ihtiyacına dikkat
Asgari ücret belirlenirken günlük kalori ihtiyacı, sosyal ve fizyolojik ihtiyaçlar üzerinden hareket edilmesi gerekiyor, bu ihtiyaçları gidermek için tüketilmesi gereken ürünler belirleniyor ve bu ürünlerin fiyatları üzerinden bir günlük ücret tespiti yapılıyor. Örneğin sinema bileti ve spor karşılaşması bileti de düşünülerek bir hesap yapılıyor. Bunun dışında kira bedelleri, ulaşım ve sağlık harcamaları da asgari ücret hesabında dikkate alınıyor. En azından mevzuat böyle.
Ancak biliyoruz ki, bu hüküm sadece yazılı kurallar olarak kalıyor, herhangi bir şey ifade etmiyor. Zaten ediyor olsaydı asgari ücret bugün olduğu seviyenin en az iki katı kadar olurdu. Asgari ücretlinin değil sinema bileti işten evine dönerken dolmuş parasını düşündüğü bir ortamda hukuk kurallarının koyduğu hesaplama hiçbir şey ifade etmiyor.
217 TL vergisi var, neti 803 TL
* Asgari ücret hesaplanırken çalışanın ailesi ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler göz önünde bulundurulmuyor. Oysaki gelişmiş ülkelerde hane halkı ihtiyaçları üzerinden hesaplamalar yapılıyor.
* 2013 yılının ikinci altı ayı için belirlenen brüt asgari ücret 1.021 TL.
* Ancak çalışanın eline geçen net asgari ücret 803 TL. Yani 217 TL vergi ve sigorta primlerine gitmiş durumda.
* Asgari ücretin yüzde 21'i vergi ve sigorta primlerine gidiyor ve çalışanın eline geçen para anlamını yitiriyor.
* Dolayısıyla işçi sendikalarının asgari ücretin yükseltilmesi ile birlikte asgari ücretin vergi dışı bırakılması veya vergi oranlarının düşürülmesi için de mücadele etmesi gerekiyor.
İki kişiden biri 'asgari ücretli'
Asgari ücret hem vergi dışı olmadığı, hem de sadece çalışan kişi düşünülerek belirlendiği için ne yazık ki düşük. Türkiye'de çalışanların kaçının asgari ücret ile çalıştığı konusunda net veri yok.
Bürokratların açıklamaları bu oranın yüzde 47'ler civarında olduğu yönünde. Yaklaşık olarak çalışan her iki kişiden birisi asgari ücretli görünüyor. İngiltere'de çalışanların sadece yüzde 2'si asgari ücretli. Fransa'da yüzde 15, Portekiz'de yüzde 5.
Düşükler yanıltmasın
Tabloya bakıldığında Türkiye'de asgari ücret seviyesi Doğu Avrupa ülkelerinin bir bölümünden daha yüksek görünüyor. Ancak ilk planda bu görüntü bize yanlış bir bilgi verebilir.
Çünkü bu ülkelerde asgari ücret bize göre düşük seviyede kalmakla beraber, elektrik, doğal gaz, su gibi temel ihtiyaçlar geçmişteki sosyalist yapının etkisiyle halen daha bedava, vatandaş bu hizmetlere ücret ödemiyor. İşte konuya bu yönüyle de bakmak gerekiyor.
AB içerisinde asgari ücret uygulaması Avusturya, Almanya, Danimarka, Finlandiya, Norveç ve söz konusu değil.
Bu ülkelerde ücretler sendikalar eliyle sektörel-fabrika düzeyinde belirleniyor. Ayrıca bu ülkelerin bazılarında sektörel veya mesleki olarak uygulanan minimum ücretler söz konusu.
![Haber Kaynağı](https://www.saglikaktuel.com/d/news_source/9.jpg)
CHP'li Karaoba, Uşak'a ikinci hastanenin açılmasını istediCHP Uşak Milletvekili Ali Karaoba, Uşak'ta vatandaşların hastanede muayene olabilmek için bir ay sonrasına randevu alabildiklerini iddia ederek, kente ikinci hastanenin açılması gerektiğini ifade etti.26 Temmuz 2024 Cuma 17:48BASIN HABERLERİ
Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Can Dostların YanındaSokakta hasta olarak bulduğu kediyi, Balıkesir Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı Bandırma Sokak Hayvanları Tedavi Merkezi'ne getiren vatandaş, can dostun...26 Temmuz 2024 Cuma 17:33BASIN HABERLERİ
Pektus Canlı Cerrahisi Toplantısı’nda 3 Hasta Ameliyat EdildiGöğüs duvarının şekil bozukluğu olarak tanımlanan Pektus hastalığına dikkat çekmek için, İstanbul Kartal Dr.Lütfi Kırdar Şehir Hastanesi'nde Göğüs...26 Temmuz 2024 Cuma 17:23GÖĞÜS CERRAHİSİ
Sağlık Bakanı Memişoğlu, Malatya'da düzenlenen organ nakli etkinliğine çevrim içi katıldı:Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, Türkiye'nin yılda 5 bin organ nakliyle dünyada ilk 5 ülke arasında yer aldığını bildirdi.26 Temmuz 2024 Cuma 17:18SAĞLIK BAKANLIĞI
Trabzon'da Hekimsen üyeleri sağlık çalışanlarına yönelik şiddet girişimini kınadıTrabzon'da Hekimsen üyeleri, sağlık çalışanlarına yönelik şiddet girişimine tepki gösterdi.26 Temmuz 2024 Cuma 17:18BASIN HABERLERİ
Diyarbakır'da sağlıkçılardan doktorun darbedilmesine tepkiDiyarbakır'da sağlıkçılar, Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi'nde görevli Kadın Doğum Uzmanı Dr. Pelin Değirmenci Ayçiçek'in dün bir hasta ve yakını tarafından darbedilmesine tepki gösterdi.26 Temmuz 2024 Cuma 17:13BASIN HABERLERİ
Başkan Alemdar: “Önceliğimiz Vatandaşlarımıza En İyi Hizmeti Sunmaktır”Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Alemdar, her gün yüzlerce hastanın tedavi gördüğü Büyükşehir Tıp Merkezi'nde hastaların ve sağlık personelinin...26 Temmuz 2024 Cuma 17:03BASIN HABERLERİ
Muş’ta Yaklaşık 2 Milyar Tl’lik Dev Yatırım Hızla YükseliyorMuş Valisi Avni Çakır, yapımına devam edilen 500 yataklı hastane inşaatında incelemelerde bulunarak, "2025 yılı itibariyle Muş'umuz 500 yataklı yeni...26 Temmuz 2024 Cuma 16:38BASIN HABERLERİ
Erzurum’da 330 İşyerine DenetimErzurum Valiliği tarafından yapılan açıklamada; yem, gıda ve gıda ile temas eden madde malzeme üreten işletmelere yönelik, 19-26 Temmuz 2024 tarihleri...26 Temmuz 2024 Cuma 16:38BASIN HABERLERİ
Muş Valisi Çakır hastane binası çalışmalarını incelediMuş Valisi Avni Çakır, hastane inşaatını inceledi.26 Temmuz 2024 Cuma 16:33BASIN HABERLERİ
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2006 Sağlık Aktüel