AKDENİZ DİYETİNİN BİLİNMEYEN SIRLARI

Prof. Dr. ERKAN TOPUZ'un Sabah'a yer alan yazısı;

Sebze-meyve, zeytinyağı ve balık tüketimine dayalı Akdeniz diyeti; kanser, şeker ve kalp hastalıklarından koruyor. Zeytinyağı, kalp krizi riskini önlemede asprin kadar etkili... Balıkta bulunan Omega 3 yağ asitleri de damarların tıkanmasına engel oluyor

Akdeniz diyeti, günümüzde uzmanların en çok önerdiği beslenme şekillerinin başında geliyor. Bu sağlıklı diyet; lif içeriği zengin sebze ve meyvelerle, Omega 3 içeren az yağlı asitlerden oluşuyor. Yapılan araştırmalar bu beslenme tarzının; kalp-damar ve sinir hastalıklarına engel olduğunu ortaya koyuyor. Akdeniz diyetinin en faydalı besin kaynağı ise içeriğinde monounsaturated (tekli doymamış) yağ asitleri bulunan zeytinyağı. Bilimsel bulgulara göre; zeytinyağı, iyi kolesterolü yükseltiyor, kötü kolesterolü ise düşürüyor.

GİRİTLİLER SAĞLIKLI
Binlerce yıldır Akdeniz insanı, çok zengin besin değeri olan meyve ve sebze, tam tahıl, ceviz, baklagil, balık, zeytinyağı ve yağsız etlerle besleniyor. Akdeniz diyetinin en bilinen mutfağı ise Girit mutfağıdır. Yapılan çalışmalar; Giritliler'de kalpdamar hastalıklarına çok daha az rastlandığını gösteriyor. Akdeniz diyetinin içeriğinde güçlü antioksidan etkisi bulunan polifoneller ve faydalı yağ asitleri bol miktarda bulunuyor. Bu faydalı bileşiklerden 'hydroxytyrosol acetate' zeytinyağının içinde, Omega 3 ise balıkta yer alıyor. Resveratrol maddesi ise kara üzüm çekirdeği başta olmak üzere birçok bitkinin içinde bulunuyor. Günümüzde yapılan bilimsel araştırmaların çoğunun sonuca göre; Akdeniz diyeti kanserden de koruyor. İrlandalı araştırmacılar; zeytinyağının, özellikle kolon kanseri hücrelerinin üreme ve yayılma kabiliyetlerini önlediğini söylüyor.

ANTİBİYOTİK ETKİSİ VAR
Zeytin yaprağı ektresinin içindeki hydroxytyrosol, tyrosol, oleuropein gibi maddeler kolon kanseri hücrelerini yok ediyor. Öte yandan zeytinin özü de mide kanseri hücrelerinin gerilemesine ve hatta yok olmasına neden oluyor. Zeytin polifenolleri, ülsere neden olan helicobacter pylori bakterisine karşı da antibiyotik etki gösteriyor.

GİZLİ SİLAH ZEYTİN YAĞI
Yapılan araştırmalar, güçlü antioksidan etkili polifenol bileşiklerinin, zeytinyağının içindeki gizli silah olduğunu gösteriyor. Avrupa'nın beş ülkesinden, 200 kişinin katılımıyla yapılan bir çalışmada; zeytinyağının günlük tüketiminin yarattığı etkiler araştırılıyor. Katılımcılara üç hafta boyunca, günde 0.84 likit ons ağırlığında zeytinyağı veriliyor. Çıkan sonuç; lipoprotein değerlerini oldukça arttığını, trigliserit değerinin ise gözle görülür ölçüde düştüğünü gösteriyor.

DAMAR SERTLİĞİNİ ÖNLÜYOR
Akdeniz diyetinin kalp-damar sağlığı üzerindeki koruyucu etkisi; deniz ürünlerinde bol miktarda bulunan Omega 3 yağ asitlerinden kaynaklanıyor. Öte yandan Omega 3 yağlarının zeytinyağıyla birlikte tüketilmesi, kalp hastalıklarından korunmada çok daha etkili rol oynuyor. Norveçli araştırmacılar, denizden gelen Omega 3 yağları ile damıtılmış zeytinyağı karışımının damar sertliğini yavaşlattığını öngörüyor

ASPİRİN KADAR ETKİLİ
Doktorlar kalp ve damar hastalığı riski taşıyanlara, düzenli olarak asprin kullanmalarını öneriyor. Çünkü aspirin; damar açıcı özelliğiyle kalp krizi riskini azaltıyor. Zeytinyağında bulunan polifenoller de damarları korumada aspirin kadar etkili. British Journal of Nutrition dergisinde; zeytinyağının, kan pıhtılarının oluşumunda görev alan trombositlerin yapışkanlığını azalttığı yazıyor.

DİYABETE KARŞI
Her derde deva olan zeytinyağı; kemiklerin yaşlanmasını ve kırılgan hale gelmesini de engelliyor. Özellikle menopoz sonrası görülen kemik erimesi riskini de önemli ölçüde azaltıyor. İki yıl önce İtalya'da yapılan farklı bir araştırma ise, zeytinyağının diyabet tedavisinde de yarar sağladığını gösteriyor.