AİLE HEKİMLİĞİNİN ÜLKEMİZDEKİ GELİŞİMİ HAKKINDA

1960'dan sonra Saglik ve Sosyal Yardim Bakanligi Mustesarligi'na atanan Prof. Dr. Nusret Fisek 224 sayili Saglik Hizmetlerinin Sosyallestirilmesi Yasasi'ni hazirlamistir. Sosyallestirme Yasasi basamakli, adaletli, yaygin koruyucu ve tedavi edici saglik hizmetlerinin bir arada, tam gun ve hizmetin tek elden yurutulmesi ilkelerine dayanmaktadir. Ancak uygulamada bazi sorunlarla karsilasilmistir.

Her seyden once yasa finansman desteginden yoksun olarak cikarilmistir. Bu sistemin surdurulmesi icin herkesin gucu oraninda katkida bulundugu ancak gereksinimi oraninda yararlandigi bir sigorta sistemi dusunulerek finansman sorunu bastan cozulmeye calisilmis ancak 1968 de hazirlanan yasa tasarisi ile basari saglanamamistir.

Sosyallestirme yasasi baglantili diger yasalar arasinda uyumsuzluklar yasanin uygulanabilirligini etkilemistir. Ayrica yasanin kendisinin ongorulen degerlendirme ve guncellestirmeleri yapilamamistir.

Hizla artan kentlesme nedeniyle zaman icinde yasa kent yaklasimi acisindan yetersiz kalmistir. Ayrica hekimlerim maddi kazanc, egitim ve sosyal yonden yeterince desteklenmemesi de hizmet sunumuna etki eden diger bir faktor olmustur.

Birinci basamakta calisan pratisyen hekimlerin cok sayida gorev ve sorumluluklarinin olmasi, calisma ortamlarinin gelistirilememesi, kariyer olanaklarinin olmamasi, maaslarinin yetersiz kalmasi, surekli tip egitiminin yetersizligi gibi sorunlari, farkli platformlarda 1980'lerden sonra vurgulanmaya baslanmistir.

Yukarida siralanan ve burada bahsedilmeyen diger faktorlerden dolayi, Prof. Dr. Nusret Fisek, 1985'de yayimladigi "Halk Sagligi'na giris" kitabinda iki onemli ifade kullanmistir.

1-1963-1965 yillari arasinda basari ile uygulanan sosyallestirme 1966 yilindan baslayarak basarisiz bir uygulamaya donusmustur.

2-Kisiye yonelik koruyucu hekimlik hizmetleri ile ayakta ve evde hasta tedavisi hizmetleri bir arada (entegre olarak) yurutulmelidir. Entegre orgutlenme modelinin en basiti cagdas aile hekimligidir. cagdas aile hekimi, ailedeki cocuklarin periyodik muayenelerini ve asilarini yapar. Annelere cocuk bakimi ogretir. Yaslilarin -varsa gebelerin- periyodik muayenelerini yapar ve gereken onerilerde bulunur. Aile bireylerine saglik, ev hijyeni ve kisisel hijyen konularinda egitim yapar. Evde hastalanan varsa onlari tedavi eder veya gerekiyorsa bir uzmana veya hastaneye gonderir. (Halk Sagligina Giris, Hacettepe Yayinlari, Ankara, 1985)

Bu donemde Aile hekimligi ayri bir uzmanlik dali olarak 5 Temmuz 1983'de "Tababet Uzmanlik Tuzugunde" yer aldi. Gazi Universitesi Tip Fakultesinde (Ankara) 1984 yilinda ilk aile hekimligi anabilim dali kuruldu.

Aile hekimligi uzmanlik egitimine 1985'de Saglik Bakanligi ve SSK' ya bagli egitim hastanelerinde baslandi. 1993'de Yuksek Ogretim Kurumu 12547 sayili karari ile tip fakultelerinde aile hekimligi anabilim dallarinin kurulmasini uygun buldu.

17 Eylul 1993 de Trakya Universitesinde Aile Hekimligi Anabilim Dali kurularak universitelerde Aile Hekimi asistan egitimi basladi.

1994 yilinda Ankara'da, 1996 yilindan itibaren Adana, Bursa ve Izmir'de Saglik Bakanligi Aile Uygulama Merkezleri acmistir.

16.02.2006 tarihinde Izmir, Aile Hekimligi Uygulamasinda Pilot Il ilan edilmistir. Bu tarihten itibaren Saglik Mudurumuz Dr. Mehmet OZKAN onderliginde Aile Hekimligi Pilot Uygulama calismalarina baslanmistir.

Hastalara butuncul yaklasacak, surekli takibini yapacak, bireysel hizmet verecek, tedavi edici hizmetlerin yaninda koruyucu hekimlik yapacak, bireysel bakimdan toplum sagligini iyilestirmeye gidecek bir Aile Hekimligi ilimizin saglik gostergelerinde olumlu yonde degisiklikler yapacaktir.