AÇLIK VE TOKLUK MEKANİZMASI NASIL ÇALIŞIYOR?

Özellikle fazla kilolu olan kişilerin en büyük sorunlarından biri de iştahını ve porsiyonların oranını kontrol edememeleridir. Diyette iştah ve porsiyon kontrolünü sağlamak için, öncelikle vücudun açlık-tokluk mekanizmasının nasıl çalıştığını anlamak gerektiğini belirten Diyetisyen Mustafa Tilekli, konuyla ilgili bilgi vererek şunları söyledi:

Açlık fizyolojik, iştah psikolojik bir durumdur

"Bu kavramlar kişiye göre göreceli olabilmekle beraber, metabolizmada işleyişlerinde bazı standart özelliklere de sahiptir. Örneğin açlık temel olarak fizyolojik bir durumdur. Yani hormonların salınımı ve düzeyleriyle ilgilidir. Kanda artan veya azalan glikozun sonucunda salınan birçok hormon, acıkma ve doyma hislerinin işleyişini düzenler. Aslında açlık fizyolojik iken, iştah psikolojik bir durumdur ve birçok farklı sebepten etkilenebildiğinden, iştah kontrolünü sağlamak her zaman mümkün olamayabilir. Böyle durumlarda vücut doymuş olsa bile zihin doymadığı için, kişi yemek yemeye devam eder."

Her gün fazladan kalori almaya neden oluyor

"Hatta kişi az yediğini ve doymadığını bile söyleyebilir. Eğer bunun bilincinde değilsek, her gün fazladan aldığımız kaloriler kilo artışına veya kilo verme sürecimizin yavaşlamasına sebep olabilir. Bu nedenle, bilinçli tüketim yapabilmek için yediğimiz besinlerin bir porsiyonunun kaç grama denk geldiğini iyi öğrenmek gerekir. Günlük yaşantımızda koşullar gereği porsiyon kontrolü yapmak ve yalnızca ihtiyacımız olan kadarını almak zor bir hale gelebilir. Özellikle ev dışında yenilen yemekler, çeşitliliğine bağlı olarak kolay ulaşılabildiğinden hazır gıdaların tercih edilmesi, seyahatler veya yoğun iş temposu yüzünden kısıtlı olan zaman, porsiyon kontrolü ile iştah kontrolü sağlamakta zorlanmanın sebepleri olarak sayılabilir."

Yemek yerken acele etmeyin

"Yemek yerken aceleye etmeyip süreyi mümkün olduğunca uzun tutun ve yediklerinizin hangi besin öğelerini ne miktarlarda içerdiğinin farkında olun. Eğer evde yemek yiyorsanız, tabağınızı azar azar doldurun. Bir davetteyseniz, tabağı bitirmemenin ayıp olacağını asla düşünmeyin. Dışarıdaysanız, mutlaka yiyeceğiniz yemeğin porsiyon miktarını öğrenin ve gerekirse yarım porsiyon tüketin. Market alışverişleri porsiyon kontrolü konusunda çok önemlidir. Marketten alacağınız ürünlerin son kullanma tarihlerinin yanı sıra, porsiyon etiketini de mutlaka kontrol edin. Unutmayın, kilo kontrolünün yolu porsiyon ve iştah kontrolünden geçer."