2014 YILI OCAK-AĞUSTOS DÖNEMİ MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI

Merkezi Yönetim Bütçesi'nden yılın 8 ayında 285,9 lira harcama yapıldı, bütçe gelirleri ise 283,2 milyar lira oldu.

Maliye Bakanlığı, 2014 yılı temmuz, ağustos ve ocak-ağustos dönemi Merkezi Yönetim Bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, merkezi yönetim bütçesi geçen yılın temmuz ayında 312 milyon lira fazla, bu yılın temmuz ayında 5,3 milyar lira açık verdi. 2013 Temmuz'da 7,2 milyar lira faiz dışı fazla verilirken, bu yılın aynı ayında 877 milyon lira faiz dışı açık gerçekleşti.

Geçen yılın temmuz ayında 36 milyar 774 milyon lira olan bütçe giderleri, bu yılın aynı ayında yüzde 8,7 artarak 39 milyar 990 milyon liraya yükseldi. Buna karşılık, bütçe gelirleri temmuzda, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6,4 azalarak 34 milyar 699 milyon lira olarak gerçekleşti. Bu dönemde vergi gelirleri ise yüzde 3,8 artarak 30 milyar 736 milyon lira oldu.

- Ağustos ayı

Geçen yılın ağustos ayında 35 milyar 50 milyon lira olan bütçe giderleri, bu yılın aynı ayında yüzde 8,6 azalarak 32 milyar 38 milyon lira olarak gerçekleşti. Faiz hariç bütçe giderleri de geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6,4 artarak 29 milyar 279 milyon lira oldu.

Bütçe gelirleri de ağustosta, 2013'ün aynı ayına göre yüzde 19,1 arttı ve 37 milyar 985 milyon lira olarak gerçekleşti. Ağustosta faiz dışı fazla da geçen yılın aynı ayına göre yüzde 98,5 artarak 8 milyar 706 milyon lira oldu.

Ağustosta faiz giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 63,4 azalarak 2 milyar 759 milyon lira olarak gerçekleşti.

- Bütçe giderleri

Bu yıl merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 436 milyar 433 milyon lira ödenekten ağustos ayında 32 milyar 38 milyon lira gider gerçekleşti. Geçen yılın aynı ayında ise 35 milyar 50 milyon lira harcama yapılmıştı. Ağustosta, faiz hariç giderler için öngörülen 384 milyar 433 milyon lira ödeneğin ise yüzde 7,6'sı kullanılarak 29 milyar 279 milyon lira harcama yapıldı.

Personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 13 artarak 8 milyar 543 milyon lira olurken, Ağustosta personel giderleri için bütçede öngörülen 109 milyar 969 milyon lira ödeneğin yüzde 7,8'i kullanıldı.

Ağustosta sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14,8 artarak 1 milyar 487 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 18 milyar 875 milyon lira ödeneğin yüzde 7,9'u bu ayda kullanılmış oldu.

2014 yılı ağustos ayında mal ve hizmet alım giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 21,9 artarak 2 milyar 910 milyon lira olarak gerçekleşirken, bütçede öngörülen 37 milyar 590 milyon lira ödeneğin yüzde 7,7'si bu ayda harcandı. Ağustosta cari transferler geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3,9 azalarak 12 milyar 83 milyon lira oldu ve bütçede öngörülen 163 milyar 554 milyon lira ödeneğin yüzde 7,4'ü bu ayda kullanıldı.

Bu yılın ağustos ayında sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için 5 milyar 56 milyon lira transfer yapıldı. Sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi amacıyla yapılan transfer tutarı 792 milyon lirayı buldu. Ağustosta cari transferler içinde yer alan tarımsal destekleme ödemeleri 433 milyon lira, mahalli idare payları 3 milyar 493 milyon lira olarak gerçekleşti.

Bu yılın ağustos ayında 3 milyar 345 milyon lira sermaye giderine karşılık, 361 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri 551 milyon lira oldu. Faiz giderleri 2014 yılı ağustos ayında geçen yılın aynı ayına göre, yüzde 63,4 azalarak 2 milyar 759 milyon liraya geriledi.

- Vergi tahsilatı arttı

Bu yılın ağustos ayı vergi gelirleri tahsilatı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 19,6 artarak 33 milyar 582 milyon lira oldu. Aynı ayda genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 9,4 azalarak 2 milyar 907 milyon lira olarak gerçekleşti. Ağustosta özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 1 milyar 354 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri ise 142 milyon lira oldu.

Vergi türleri itibarıyla 2014 yılı ağustos ayı gerçekleşmelerine bakıldığında, geçen yılın aynı ayına göre kurumlar vergisi yüzde 61,8, harçlar yüzde 21,3, gelir vergisi yüzde 20,4, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 14,8, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 13,1, damga vergisi yüzde 12,9, özel tüketim vergisi yüzde 7,6 ve diğer vergiler tahsilatı yüzde 13,8 oranında artarken, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 9 azaldı.

- Ocak-Ağustos dönemi gerçekleşmeleri

Geçen yılın ocak-ağustos döneminde 231 milyon lira fazla veren merkezi yönetim bütçesi, bu yılın aynı döneminde 2 milyar 719 milyon lira açık verdi. Aynı dönemde faiz dışı fazla da 30 milyar 917 milyon lira olarak gerçekleşti.

2013'ün ocak-ağustos döneminde 259 milyar 694 milyon lira olan bütçe giderleri, bu yılın aynı döneminde yüzde 10,1 artarak 285 milyar 885 milyon lira oldu. Aynı dönemde faiz hariç bütçe giderleri de yüzde 13,6 arttı ve 252 milyar 249 milyon lira olarak gerçekleşti.

Diğer taraftan, 2014 yılı ocak-ağustos döneminde faiz giderleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10,9 azalarak 33 milyar 636 milyon lira oldu. 2013 yılı ocak-ağustos döneminde 259 milyar 925 milyon lira olan bütçe gelirleri de bu yılın aynı döneminde yüzde 8,9 artarak 283 milyar 166 milyon lira olarak gerçekleşti.

- Personel giderleri 74,8 milyar lira

Personel giderleri, yılın 8 ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 15,3 artarak 74 milyar 855 milyon lira oldu. Bu yılın ocak-ağustos döneminde sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17,7 artarak 12 milyar 576 milyon liraya yükseldi.

Aynı dönemde mal ve hizmet alım giderleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13,6 artarak 21 milyar 644 milyon lira oldu. Bu dönemde cari transferler de yüzde 10,2 arttı ve 109 milyar 659 milyon liraya yükseldi.

2014 yılı ocak-ağustos döneminde sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10,4 artışla 53 milyar 986 milyon lira transfer yapıldı. Aynı dönemde sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi amacıyla yapılan transfer tutarı ise 5 milyar 670 milyon lira oldu.

Söz konusu dönemde cari transferler içinde yer alan tarımsal destekleme ödemeleri 7 milyar 506 milyon lira olarak gerçekleşti.

Mahalli idare payları ise yılın 8 ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17,2 artarak 24 milyar 820 milyon lira oldu. Bu dönemde 22 milyar 546 milyon lira sermaye gideri, 3 milyar 747 milyon lira sermaye transferi yapıldı.

Borç verme giderleri 2014 yılı ocak-ağustos döneminde 7 milyar 222 milyon lira olarak gerçekleşti. Faiz giderleri de aynı dönemde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10,9 azalarak 33 milyar 636 milyon lira oldu.

-Bütçe gelirleri

Yılın 8 ayında vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,6 artarak 232 milyar 414 milyon lira oldu.

Söz konusu dönemde genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11,3 arttı ve 39 milyar 693 milyon lira olarak gerçekleşti.

Bu dönemde, özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 8 milyar 590 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri ise 2 milyar 469 milyon lira oldu.

Vergi türleri itibarıyla 2014 yılı ocak-ağustos dönemi gerçekleşmelerine bakıldığında geçen yılın aynı dönemine göre banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 21,2, gelir vergisi yüzde 16,8, kurumlar vergisi yüzde 14,9, damga vergisi yüzde 9,1, harçlar yüzde 6,5, özel tüketim vergisi yüzde 4,2, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 2,5, dahilde alınan katma değer vergisi binde 4 ve diğer vergiler tahsilatı yüzde 6,7 arttı.