"Son dönemde küresel sermayenin Türkiye'de dijital pazara ilişkin büyük yatırım hazırlıkları olduğunun farkındayız"

"Yapay zekalar artık bir tercih meselesi olmayıp Dijital Türkiye Vizyonu ve Milli Teknoloji Hamlesi doğrultusunda kalkınma hedeflerimizin en büyük taşıyıcılarından birisi olacaktır. Gelecek, dijital teknolojiler ve bu teknolojilerin getireceği dönüşümde"

Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç, "Ülkemizin yüksek teknolojiye dayalı ürünleri tasarlayan, geliştiren, üreten bir ülke olma konusunda büyük bir potansiyeli var. Son dönemde küresel sermayenin Türkiye'de dijital pazara ilişkin büyük yatırım hazırlıkları olduğunun farkındayız." dedi.

Koç, Yapay Zekâ Politikaları Derneği'nin (AIPA) çevrim içi olarak düzenlediği "1. Yapay Zeka Zirvesi AI [Tomorrow Summit]" etkinliğinin açılışında yaptığı konuşmada, bu zirvenin ilk kez yapıldığını, bundan sonra her yıl düzenleyeceklerini belirtti.

“Geleceğe Geç Kalma” temasıyla gerçekleştirilen zirvenin düzenlenmesinde emeği geçen herkese teşekkürlerini ileten Koç, artık yapay zekanın sadece okumakla kalmadığını, yazabildiğini, görebildiğini, duyabildiğini ve konuşabildiğini aktardı.

Koç, İstanbul'daki bir firmanın insan nefesindeki kimyasal bileşenleri analiz ederek olası hastalıkları saptamaya bile başladığını, bunu yapay zeka ile yaptığını ifade ederek, “Yani artık makineler koklayabiliyor. Sanırım geriye tek bir bilinç kazanmaları kaldı.” dedi.

Yapay zekanın akıllı finanstan akıllı ulaştırma sistemlerine, akıllı eğitimden akıllı sağlık uygulamasına kadar birçok alanda kullanıldığını anlatan Koç, “Ama en önemlisi her geçen gün daha zeki hale geliyor. Çünkü dijitalleşmeyle birlikte hepimiz daha fazla miktarda veri üretiyoruz ve bu verileri kullanarak yapay zeka daha zeki hale geliyor. Makinelerin kendisi, çevresi ve olup biteni tanıma, algılama, kavrama ve fark etme yetisini çoktan kazandığı düşünüldüğünde yapay zeka gerçekten bilinç kazanmaya başlamış olabilir.” diye konuştu.

Koç, Türkiye’de yapay zekaya dair ilk adımın Ordinaryüs Profesör Cahit Arf tarafından atıldığını belirterek, 1959 yılında “Makineler düşünülebilir mi? Nasıl düşünebilir?” konusunda bir sunum gerçekleştirdiğini, bu sunumda Arf’ın “Bilgiye olan iştiyakımızın kendine bir yol bulması, aklıselime güvencin yayılmasına bağlıdır.” dediğini söyledi.

Ali Taha Koç, sunumu sırasında, 10 Türk lirasının arkasındaki Cahit Arf’ın fotoğrafının yapay zeka desteğiyle konuşturulduğu bir video izletti.

Koç, bunu Türk mühendislerinin hazırladığını, kendisinin de Arf'ın sözlerini seslendirdiğini anlatarak, “Hepimizin Cahit Arf'tan ilham almamız gerekiyor. Onun da belirttiği gibi öncelikle işimizi tutkuyla yapmamız şart. İşte bu tutkuyla, yapay zekalar artık bir tercih meselesi olmayıp Dijital Türkiye Vizyonu ve Milli Teknoloji Hamlesi doğrultusunda kalkınma hedeflerimizin en büyük taşıyıcılarından birisi olacaktır. Gelecek, dijital teknolojiler ve bu teknolojilerin getireceği dönüşümde. Yani kısaca gelecek dijital dönüşümde.” şeklinde konuştu.

- “Geleceğin yeni sanayi devrimi yapay zeka çağı olacaktır”

Ali Taha Koç, yapay zeka teknolojilerinin etik ve hukuksal altyapılara dayandırılması gerektiğini belirterek, bu olmadan yapay zekanın başarılı olma ihtimalinin bulunmadığını dile getirdi.

Hukuk devleti ilkesinin temel koşullarından birisinin de adalet sisteminin etkili bir şekilde yönetilmesi olduğunu, çevrim dışı ortamlarda korunması temin edilen insan hakları ve ulusal değerlerin çevrim içi platformlarda da korunması gerektiğini aktaran Koç, şunları kaydetti:

“2023 Yargı Vizyonu güven veren ve erişilebilir bir adalet sistemi olarak belirlenmiştir. Adalet hizmetlerinin adil, hızlı, etkili ve erişilebilir bir şekilde sunulması dijital dönüşümden geçmektedir. Özellikle yazılı metinlerin tasnifinden içtihat ve mevzuat tanıma taramasına benzer vakaların incelenmesinden alınan kararların değerlendirilmesine kadar birçok alanda yapay zekayı kullanacağız ve kullanmaya başladık bile. Günümüzde artık olay yeri tespiti ve delil toplama bile değişti. Artık imaj almaktan bahsediyoruz. Toplanan verileri birbiriyle irtibatlandırarak onlardan korelasyonlarla muhakeme yapabileceğimiz sayısal delilleri elde edilmesinden bahsediyoruz.”

Koç, geçmiş dönem sanayi devrimlerinin arkasında genelde tekil teknolojilerin söz konusu olduğunu anımsatarak, “Ama son döneme geldiğimiz zaman şunu görebiliyoruz ki son sanayi devriminde büyük verilerden yapay zekaya, yenilikçi teknolojilerden bulut bilişime kadar birçok ilişkili teknoloji yer alıyor. İşte bu yüzdendir ki ilk sanayi devrimleri arasında yaklaşık 100'er yıl kadar bir süre varken günümüzde artık teknolojik değişimler ve dönüşümler 30’lu yıllara kadar düştü. Muhtemelen Nesnelerin İnterneti’nden 5G'ye, blokzincirden bulut bilişime, yapay zekadan 6G ile hayatımıza girmesi beklenen duyuların internetine kadar yeni ve yenilikçi teknolojilerle geleceğin yeni sanayi devrimi yapay zeka çağı olacaktır.” diye konuştu.

Birçok ülkenin mevcut kaynakları ve kalkınma hedefleri doğrultusunda yapay zekanın potansiyel kazanımlarına yönelik ciddi adımlar attığını belirten Koç, yapay zeka teknolojilerinin sadece belirli sektörleri değil, tüm ekonomiyi derinden etkilenmesinin beklendiğini söyledi.

Koç, uluslararası raporlarda 2030 yılına gelindiğinde yapay zekanın tek başına küresel ekonomiye 16 trilyon dolarlık bir ilave büyüme kazandıracağının söylendiğini ifade etti.

- “Yapay zeka genel olarak hala gelişiminin çok erken bir aşamasında”

Türkiye'nin dijital ekosisteminin elde ettiği yetkinlikler bakımından dünyada ön plana çıkmaya başladığını aktaran Koç, “Bazı pazarlar ve sektörler özellikle oyun sektörü ve e-ticaret sektörü daha gelişmiş olsa da yapay zeka genel olarak hala gelişiminin çok erken bir aşamasında. Makroekonomik bakış açısıyla gelişmekte olan piyasaların daha gelişmiş emsallerinin önüne geçme fırsatları var.” diye konuştu.

Koç, Türkiye'de yaklaşık olarak 225 yapay zeka startup'ının bulunduğunu belirterek, bu konuda Avrupa ülkeleri arasında yatırım alan ilk 10 ülkeden birisinin Türkiye olduğunu söyledi.

Analog devletten e-Devlet’e geçişi herkesin yaşadığını ifade eden Koç, “Ama günümüzde e-Devlet'ten dijital devlette geçmekten bahsediyoruz. Bu dönüşümü mümkün kılan şeyler ise Dijital Dönüşüm Ofisi'mizin görevine giren dijital teknolojiler, büyük veri, yapay zeka ve siber güvenlik temelindeki teknolojik gelişmelerdir.” dedi.

Koç, Dijital Dönüşüm Ofisi’nin görev ve faaliyetlerine ilişkin bilgi vererek, temel hedeflerinin bu dönüşümü sürdürebilir kılarak dijital teknolojilerinin kullanımı yoluyla Türkiye’nin rekabet gücünü artırmak olduğunu bildirdi.

“Acaba böyle gittikçe insanlar hacklenebilir mi?” sorusunu soran Koç, “Haberleşme yeteneği kazandırılmış birçok aleti artık üzerimize taşıyoruz. Artık 'insan hacklenebilir mi?' sorusu bir ütopya olmaktan çıkmış durumda.” dedi.

Türkiye’nin yüksek teknolojiye dayalı ürünleri tasarlayan, geliştiren, üreten bir ülke olma konusunda büyük bir potansiyeli bulunduğunu belirten Koç, son dönemde küresel sermayenin Türkiye'de dijital pazara ilişkin büyük yatırım hazırlıkları olduğunun da farkında olduklarını vurguladı.

- “Yapay zeka alanında başarılarını kanıtlamış kişi ve kuruluşlara da ödüllerini takdim edeceğiz”

Yapay Zekâ Politikaları Derneği (AIPA) Başkanı Zafer Küçükşabanoğlu ise Türkiye Yapay Zeka Stratejilerini desteklemek, yapay zeka üzerine kamu ve özel sektör, akademi ve girişimcilik dünyasında farkındalık oluşturmak için hazırladıkları zirve programında, metaverseden NFT’ye, sağlıktan hukuka, savunma ve güvenlikten girişimciliğe kadar 15 oturum ve alanında 63 konuşmacının olduğunu söyledi.

Ayrıca zirve içerisinde birçok önemli kurum ve kuruluşun da stantlarının ziyaret edilebileceğini aktaran Küçükşabanoğlu, şunları kaydetti:

“Tüm gün sürecek zirvenin sonunda, yapay zeka alanında başarılarını kanıtlamış kişi ve kuruluşlara da ödüllerini takdim edeceğiz. Bir de özel ödülümüz olacak. Yapay zeka artık geleceğin değil, bugünün teknolojisidir. Günümüz dünyasında ülkelerin teknolojik bilgi birikim ve altyapısı ne kadar güçlüyse dünyada o kadar gür sesi çıkıyor. Dernek olarak geçtiğimiz 6 ay önce açıkladığımız toplumda yapay zeka algısı araştırmamızda 14-44 yaş arası kitlenin sadece yüzde 5’inin yapay zekayı doğru tanımlayabildiğini ve bu kitlenin yüzde 78’inin gelecekte yapay zekayla ilgilenmek istemediğini tespit etmiştik. Yapay zeka ülkemiz açısından çok kritik bir konu. Yapay zeka konusunda ülkemizin bilgi birikimini artırmak bu konuda dikkat çekip farkındalık çalışması yapmak derneğimizin en önemli görevidir. Türkiye yapay zeka konusunu daha fazla gündemine alıp konuşmalı ve tartışmalıdır. Özellikle yaklaşık 26 milyon bir kitleye sahip olan 0-21 yaş arası kitlenin teknolojiye ilgilerini bilgiye dönüştürecek adımlar atmalıyız.”

Bu arada, etkinliğin açılış kısmında, GZT Yapay Zeka Editörü Yapay Zeki, zirvenin baştan sona izlenilmesini tavsiye etti.