Kadınlarda daha fazla örülen varis, toplardamarların şeklinin bozulmasıyla oluşur. Normalde düzgün yapıda olması gereken damar, kıvrımlaşıp balonlaşma gösterdiğinde damar içindeki kapakçıklar görevini yapamaz. Damar içinde akan kan, kalbin pompasıyla ileri gitmesi gerekirken, balonlaşan ve genişleyen damar nedeniyle kapakçıklardan kaçak oluşmaya başlar. Damar içinde biriken bu kan zaman içinde damarda balon oluşturarak ağrı yapmaya başlar. Bozulan bu damar şeklinin deri yüzeyinden görünen ağrılı duruma varis denir.
Ailesinde varis olanlar, fazla kilolu olup hareketsiz bir yaşam geçirenler, zorlu hamilelik dönemi yaşayanlar, östrojen hormonu kullananalar ve günlük hayatında 5 cm den uzun topuklu ayakkabı giyen bireyler varis oluşumu için büyük risk taşırlar.
İlerlediğinde şişlik yapan ve çok ağrı veren bu durumun etkilerini beslenmenizi aşağıdaki gibi düzenleyerek azaltabilirsiniz.
Varis Ve Beslenme İlişkisi
- Damar sağlığının beslenme ile ilişkisi vardır. Bu yönde beslenmenin zenginleştirilmesi varis oluşumunu veya etkilerini azaltacaktır.
- Maalesef ki, damar içinde biriktiğinden hayvansal kaynaklı yağlardan uzak durmak, minimumda tutmak gerekiyor.
- Lif yönünden zengin beslenme yapılmalı. Kompleks karbonhidratlarla beraber (tam tahıllı mamulleri yulaf, esmer pirinç, patates, kinoa gibi) günde toplam 5 porsiyon meyve-sebze tüketin. Kuru baklagiller haftalık beslenmenizde mutlaka bulunsun.
- En önemlisi SU! Vücudumuzun çalışması, kan akışkanlığı sağlamak ve damar elastikiyeti için (kilo x 30) formülü sonucu ml cinsinden ihtiyacınız olan suyu (2-2,5 lt) her gün düzenli tüketin.
- Basit karbonhidratları (beyaz şeker ve içeren tüm gıdalar, beyaz un ve mamuller, pirinç gibi), alkol, sigara, kahveyi oldukça kısıtlayın.
- Genel vücut sağlığımızın askerleri olan antioksidan bileşikler, damar yapısını korumada da etkili. Antioksidan içeriği en yüksek çay olan YEŞİL ÇAYI günde 2 kez için. Antioksidan gücü en yüksek olan kırmızı-mor-mavi meyve ve sebzelerden birkaçını her gün tüketin. Ekstra olarak ananas tüketimi de damar açıcı etki sağlar.
- Tıpkı antioksidanlar gibi C ve E vitamini ile çinko minerali de damar yapısı için önemlidir. Bu konuda portakal, mandalina, greyfurt gibi meyveleri beyaz kısmıyla beraber yemek çok etkilidir. Varisin var olduğu bireylere her gün 1 kivi tüketimi önerilir. Sarı-turuncu meyve sebzeler C ve E vitamininden oldukça zengindir. Çiğ kuru yemiş tüketerek te çinko alabilirsiniz.
- Her durumda olduğu gibi varisle yaşamda da DENGELİ BESLENME ŞART! Fazla kilonuz varsa size uygun doğru beslenme ile en kısa zamanda fazla kilolarınızdan kurtulun. İdeal kilonuza erişince kilonuzu korumak adına dengeli ve doğru beslenmeyi diyetisyeniniz yardımıyla öğrenip, davranış değişikliği sağlayarak ömür boyu devam ettirin.
- Fazla tuzu ve tuzlu besinleri kesin. Fazla tuz hücreler arası su tutulumunu artırdığından (ödem) varis durumunu daha da kötüye götürecektir. Günde toplam 1 silme çay kaşığı tuz ideal miktardır.
- Sofra şekeri kullanımını bırakın. Özellikle fazla tuz ve şeker içeren abur cubur ve fast food besinlerden uzak yaşayın.
- Taze zencefil, soğan, sarımsak ve düzenli yağlı balık tüketimi (omega-3 kaynağı) varis tedavisine destektir.
Varis şikayetiniz varsa vakit kaybetmeden doktora başvurun ki durumuna uygun olan gerekli tedavi başlasın. İlerlemiş varislere yukarıda bahsettiklerim etkili olmayabilir, cerrahi girişimler gerekebilir. İhmale gelmez ;)
Diyetisyen Fazile Yılmaz
www.dytfazileyilmaz.com
