Bir mesleki toplantı için bulunduğum Van’da çeşitli gözlemlerim oldu Van’a ilk defa gitmiyordum ve tarihi ve doğal güzellikleri her zaman beni çok etkilediği için bu seferde zevkle Van’a ulaştım.
Bir önceki gidişimde Dumansız hava sahası uygulamalarının Van’da nasıl olduğunu yerinde görüp özellikle yerel yöneticilerle iş birliği yapmak için bir toplantı düzenlemiştik. O zamanlarda dikkatimi çekmişti ama bu sefer gidişimde daha fazla dikkatimi çeken şeyler oldu.
Ben daha çok sigara mücadelesinde çalışan bir çocuk hekimi olarak sigara içenlere ve çocuklara daha fazla gözüm gitti. Geçen ziyaretimizde sokakta kaçak sigara tezgâhları çok sık gördüğümüz bir olaydı. Bu sefer kaçak sigara tezgâhlarının artmış olduğunu geçen sefer daha çekingen ve bunlar kaçak değil diye gizlemeye çalışan satıcıların bu sefer gururla sigaraların hangi kaynaklardan geldiklerini bile söylediklerini gördüm. Devlet kurumlarının önünde, kamu kurumlarının önünde pervasızca satışların yapıldığını şaşırarak şahit oldum. Eskiden küçük çocuklara sattırdıkları bu kaçak sigaraları bu sefer artık korkusuzca büyüklerinde sattığını izledim. Bu tabi beni çok üzdü ve ürküttü.
Dumansız hava sahasının bazı işletmelerde uygulandığını bazı işletmelerde hiç uygulanmadığını örneğin bütün Türkiye’de bulunan meşhur bir bar zincirinin Van’da kurulmuş olduğunu ve istenilen her alanında kapalı alanlar dahil sigara içilebileceğini şaşırarak duydum. Bunun dışında yine ilgimi çeken bir başka unsur Van gölü Kenarında Akdamar Adasının karşısında iki tane 8-9 yaşlarındaki erkek çocuklarının elinde sigara içtiğini gördüm. Yanlarına gidip konuştuğum zamanda hiç garipsemediler. Çocuklar gayet mutlu bir şekilde bu getirdi bizde içtik dediler. Çok hoşlarına gidip güldüler hatta bana poz verip fotoğrafta çektirdiler. Dolayısıyla Van’da birkaç yıl önce duraklamış gibi görünen sigara salgınında üzülerek bir artış olduğu izlenimine kapıldım.
Ve özellikle küçük çocukların sigaranın zararlı olmadığını hatta bir lüks ürün olduğunu ve büyüklerin içmesinin normal olduğunu algıladıklarını gördüm. O nedenle buradan Van yöneticilerine kamu yöneticilerine ve özellikle eğiticilere hem 4207 sayılı yasaya uyum için yapmaları gerekenleri hatırlatmak isterim. Hem de kaçakçılık konusunda büyük bir adım atılması gerekliliğini hissettiğimi söylemek isterim.
Prof. Dr. Elif Dağlı
Sağlık Enstitüsü Derneği Başkanı
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı
