HEKİMLERİN MUAYENEHANE AÇMASINI TEŞVİK
ETMEK TÜRKİYE’ NİN YARARINADIR
Hekim Hakları Derneği Başkanı Prof. Dr. Selami Albayrak, son derecede önemli bir tespit yapmış. Hekimlerin muayenehane açmasını desteklemenin, Türkiye’ deki doktor açığını kapatmada önemli yarar sağlayacağını belirtiyor. Son derecede doğru düşünüyor. Biz de benzer görüşleri uzun süredenberi ısrarla belirtmeye çalışıyoruz.
Hekimlerin muayenehane açmasını teşvik etmek neden Türkiye’ nin yararınadır ?
Bunu, özet olarak açıklamaya çalışalım:
1. Memur Zihniyetli Değil, Daha Çok Çalışan ve Üreten Hekim Modeli
Tüm hekimleri 8 saatlik mesaiye bağlayıp, ay sonunda maaş bekleyen ve tembelleşmiş düz memurlar haline getirmek akılcı bir politika değildir. Türkiye’ nin, tembel ve heyecansız insanlar yerine atılgan, çalışkan ve üretken insanlara gereksinimi vardır. 8 saatlik mesaiden sonra da, hekimlerin çalışmalarını ve sağlık hizmeti üretimini sürdürmelerini sağlamak için, muayenehane açmalarını desteklemek ve teşvik etmek akılcı bir politikadır. Böylelikle, hekimler 8 saat yerine, gönüllü olarak ortalama 12-14 saat çalışmaya başlayacaklardır (Cumartesi de dahil).
2. Türkiye’ nin Doktor Açığına Katkı Sağlar
Bu durum, Türkiye’ nin doktor açığına da katkı sağlayacaktır. 40.000 civarındaki muayenehane çalışmasının, ek olarak sağlayacağı fonksiyonel işgücü 20.000 civarındaki ek hekim çalışması demektir. Böylelikle, 104.000 civarındaki hekim sayımız, fonksiyonel olarak 124.000’ e çıkacaktır.
3. Hizmeti Topluma Yaymak
40.000 muayenehane, 40.000 poliklinik odası anlamına gelmektedir. Böylelikle poliklinik odaları, toplumun içlerine doğru uzatılmış ve yayılmış olacaktır.
4. Daha Üst Kalitede Hizmet
Bir muayenehanedeki düzenleme ve hastaya sağlanan konfor, en iyi devlet hastanesindeki poliklinik odalarından bile her zaman daha iyidir. Hasta daha nezih, düzenli, temiz ve insana yakışır bir ortamda hizmet almış olacaktır.
Memur zihniyetiyle yürütülen devlet hastanelerinde, ne yaparsanız yapın, hiçbir zaman bu ortamı sağlayamazsınız.
5. İstihdama Katkı
Böylelikle, bu ünitelerde çalışacak elemanlarla, işsizlik sorununa ve istihdama katkı sağlanacaktır.
6. Ekonomiye Katkı
Bu tür işyerlerinin sürdürülmesi ekonomiye de katkı anlamına gelmektedir. Hizmet üretimi, ekonomiyi destekler. Kiralanan muayenehane mekanları, hem mülk sahiplerine, hem ekonomiye, hem de stopajla maliyeye katkı sağlar.
Son dönemde, ana caddelerde kiraların düşmesinde, doktor muayenehanelerinin kapatılma hareketinin önemli payı bulunmaktadır.
7. Vergi Geliri Yaratır
Hekimlerin ödediği gelir vergisi konusunda, büyük yanılgılar ve yanlış bilgilendirmeler bulunmaktadır. Bunu açmakta yarar vardır.
Bir hekim şu yollarla vergi ödemektedir:
a. Aynı zamanda bir hastanede de çalışan hekim, hastanedeki çalışması üzerinden önemli bir vergi ödemektedir. Ödediği vergi miktarı, “Tamgün” çalışan hekimlerin ödediği kadar vergidir.
b. Aynı zamanda bir muayenehane de sürdüren bir hekimin ödediği vergiler ise, ek olarak yürüttüğü çalışmaya dair olan, fazladan vergilerdir. Bir hekim, bu çalışmasına dair faaliyetinden doğan bir gelir vergisi ödemektedir.
c. İş bununla bitmiyor. Bir hekim, çalıştırdığı elemanların ücreti dışında, ayrıca onların SGK primlerini ve vergilerini ödemektedir.
d. Bir hekimin ödediği vergiler bununla da bitmiyor. Kiraladığı dairenin ücreti yanında, vergi dairesine bir de bunun stopajını ödemektedir.
e. Yine bitmiyor. Belediyeye tabela vergisi, çevre temizlik vergisi gibi vergiler ödemektedir
Yani sonuçta devlet hastanesinde “Tamgün” 8 saat memur olarak çalışan bir doktor yılda ortalama 18.000 TL vergi ödüyorsa, aynı vergiyi muayenehane sürdüren bir hekim de ödemektedir. Ayrıca, muayenehane faaliyetinden dolayı yılda ortalama 10.000-20.000 TL civarında bir gelir vergisi ödemektedir. Bunun dışında, iki eleman çalıştırıyorsa, yaklaşık 10.000 TL civarında SSK’ lardan doğan vergi öder. Aylık 2.000 TL’ ye kiralanan bir muayenehane yerinden de, yılda 6.000 TL stopaj vergisi öder. Ayrıca, yılda birkaç bin TL de tabela ve çevre temizlik vergisi öder.
Bu durumda, muayenehane faaliyeti de sürdüren ortalama bir doktorun ödediği vergilerin toplamı, 45.000-55.000 TL civarındadır. Bu miktarın 30.000-40.000 ‘ lik miktarı, muayenehane faaliyetinden doğan miktardır. Daha fazla kazanan, daha fazla eleman çalıştıran, daha yüksek kira ödeyen hekimlerin ödedikleri vergilerin toplamı, bu miktarın oldukça üzerindedir.
SONUÇ
Muayenehane faaliyeti sürdüren bir hekim, ülkeye zararlı değil, oldukça yararlı bir insandır. Onları suçlu ve zararlı birer yaratık olarak göstermek hem büyük haksızlık ve adaletsizlik, hem de yanlış, bilgisiz ve çarpık bir bakış açısının ürünüdür.
Bu nedenle, muayenehane çalışmasıyla, günde 8 saat yerine 12-14 saat çalışan hekimleri cezalandırmaya çalışmak yerine daha da teşvik ederek, ödüllendirmek gerekir.
Ülkemizdeki hekim kitlesini de, taş binalar içine doldurulmuş, 8 saatlik, ataletini yitirmiş memur ordusu haline getirmek yerine, motive, çalışkan ve üretken dinamik hekimler haline getirecek politikalar üretmek gerekir.
Bu nedenle, şu anda izlenmekte olan sağlık politikasının ciddi şekilde sorgulanmasında ve köklü bir zihniyet değişikliğinde yarar görülmektedir.
Bunun için, ille de merhum Turgut Özal’ ın kalkıp gelmesini mi beklemek gerekir ?
06-08-2010
Doç. Dr. Paşa Göktaş
e-mail : [email protected]
